جزیرهی کریسمس، بخشی از قلمرو استرالیا به شمار میرود که در اقیانوس هند واقع شده است. این جزیره که 2.072 نفر سکنه دارد، به دلیل کشف شدن در روز 25 دسامبر(روز کریسمس)، به این نام خوانده میشود. این جزیره منبع عجایب و شگفتیهای متعددی است که مهاجرت سالیانهی خرچنگهای قرمز یکی از آنهاست.
اکثر خرچنگهای بالغ جزیرهی کریسمس، مهاجرت سالانهی خود را به سمت دریا و به منظور زاد و ولد، درست بعد از شروع فصل باران و ریزش بارانهای موسمی شروع میکنند، البته نمیتوان این مسئله را قطعاً مرتبط با شروع ریزش باران ارزیابی کرد.
به نظر میرسد چرخهی زاد و ولد خرچنگها با تغییرات ماه در ارتباط باشد. تخم ریزی در دریا که یکی از اصلیترین دلایل این مهاجرت است، اغلب پیش از طلوع خورشید، در زمان جزر و مد بهاره و طی تغییرات هفت روز آخر ماه انجام میشود. البته زمان تخمریزی تنها بخش قابل پیشبینی این روند است، بقیه مسائل مربوط به مهاجرت سالیانه، بیشتر با تغییرات آب و هوایی در ارتباطند.
معمولاً خرچنگها زمانی که فرصت کافی در اختیار داشته و در عین حال به بلوغ رسیده باشند، این سفر را شروع میکنند. در طول این سفر وقوع یک سری اتفاقات ضروری است و خرچنگها به دقت از این روند تبعیت میکنند. به طوری که اگر رویدادی تکمیل نشده باشد، مرحلهی بعدی آغاز نخواهد شد. اگر تمامی این مراحل تا قبل از زمان تخم ریزی بعدی به پایان نرسیده باشند، زمان مهاجرت به تعویق افتاده و تا رسیدن فرصت مناسب صورت نخواهد گرفت.
اولین مرحله، حرکت گروهی همهی خرچنگها به سمت دریاست. در این راه ابتدا نرها پیش قدم میشوند و رفته رفته گروههای وسیعی از خرچنگهای نر و مادهی دیگر به آنها میپیوندند. بعد از تخم ریزی در دریا مادهها مهاجرت خود را آغاز کرده و دریا را ترک میکنند. مرحله بعد در دریا رخ میدهد، جایی که تخمها به لارو تبدیل میشوند.
این لاروها به سرعت مراحل مختلف رشد را میگذرانند و به موجودات میگو مانند کوچکی موسوم به “مگالوپ” (Megalope) تبدیل میشوند. بعد از چهار هفته این مگالوپها که اکنون به صورت بچه خرچنگهای کوچک درآمدهاند، دریا را ترک و روانهی خشکی میشوند. این بچه خرچنگها سپس به سمت قسمتهای داخلی جزیره حرکت کرده و جایی مناسب برای زندگی پیدا میکنند. چهار سال بعد، بچه خرچنگهای دیروز و خرچنگهای بالغ امروز، مجدداً پدیدار شده و این مهاجرت سالانه دوباره انجام میشود.
البته گاهی اوقات بارانهای موسمی چندین بار پیاپی ادامه یافته و برای خرچنگها مشکلاتی را به وجود میآورد، به طوری که گاهی ناگزیر مهاجرت سالیانه را متوقف و از میانهی راه باز میگردند.
پر واضح است که حضور انسانها در طول این سفر، خواه ناخواه تأثیراتی خواهد داشت. هر ساله تعدادی از خرچنگها در طول این سفر و به دلیل عبور از جادهها، زیر چرخ اتومبیلها له شده و جان خود را از دست میدهند. به همین دلیل برای کاهش تلفات جانی و جلوگیری از کاهش جمعیت خرچنگهای قرمز، تدابیر گوناگونی اندیشیده شده، که از آن جمله میتوان به نصب مسیرهای ویژه عبوری، بستن جادهها در طول حرکت گروهی آنها و حفر تونل و کانال در زیر جاده اشاره کرد.
به دلیل تغییرات آب و هوایی، زمان دقیق شروع این سفر، غیرقابل پیش بینی است. پس آن دسته از علاقمندان که مایلند از نزدیک شاهد این رویداد شگفت انگیز باشند، بهتر است ماههای نوامبر یا دسامبر در جزیرهی کریسمس حضور یافته و شانس خود برای دیدن این مهاجرت باشکوه سالیانه را افزایش دهند.