پرندگانی که با ‘شنیدن توفان’ آشیانه خود را ترک کردند
پژوهشگران آمریکایی پس از ماه ها ردیابی و بررسی عادات گونه‌ای از پرندگان آوازخوان در رشته کوههای آپالاچیان دریافتند که این پرندگان یک روز قبل از وقوع گردبادی قدرتمند که در آوریل ۲۰۱۴ منجر به کشته شدن ۳۵ نفر شد، این منطقه را ترک کرده بودند.
این پرندگان پر طلایی (واربلر) یک روز قبل از رسیدن گردباد آشیانه خود را در این رشته کوه ها واقع در شرق ایالت تنسی، ترک کرده و با پرواز به سمت خلیج مکزیک مسافتی ۷۰۰ کیلومتری را طی کردند.
درست یک روز بعد، ۸۴ توفان پی در پی منجر به ویرانی بخش های وسیعی از جنوب و مرکز آمریکا شد.
هنری استربی، زیست شناس و سرپرست گروه پژوهشگران از دانشگاه برکلی می گوید که پرندگان احتمالا به دلیل توانایی شنیدن اصوات با فرکانس پایین می‌توانند این وقایع طبیعی را از پیش حس کنند.
نکته شگفت انگیز دیگر برای پژهشگران این است که این پرندگان درست چند روز پیش از ترک آشیانه خود، با پیمودن مسافتی ۵۰۰۰ کیلومتری از کلومبیا مهاجرت فصلی خود را به پایان رسانده بودند.
دکتر هنری استربی در گفتگویی با بی‌بی‌سی ضمن اشاره به دشواری هایی که برای ردیابی پرندگان با آن مواجه شدند گفت: ” این گونه از پرندگان آوازخوان بسیار کوچک هستند و تنها ۹ گرم وزن دارند. همین که آنها با دستگاه‌های ردیاب از مهاجرت فصلی خود بازگشتند موفقیت بزرگی محسوب می شد و بعد یک چنین اتقاقی افتاد.”
کشف اتفاقی
گروه پژوهشگران از دانشگاه تنسی، مینسوتا و برکلی همراه با دکتر استربی از مه ۲۰۱۳ دستگاه‌های ردیاب را به ۲۰ پرنده آوازخوان وصل کردند.
این پرندگان عموما زمستان‌ها را در آمریکای مرکزی و جنوبی سپری می‌کنند و سپس در تابستان به گریت لیکس و کوههای آپالاچیان برمی‌گردند و در همانجا آشیانه‌سازی و تولید مثل می‌کنند.
با پایان زمستان، ۱۰ پرنده علامت گذاری شده در آوریل ۲۰۱۴ به تنسی بازگشتند. گروه پژوهشگران که در اطراف لانه‌ها سرگرم تحقیقات بودند، با دریافت هشدارها بابت فرا رسیدن گردباد محل را ترک کرده و چند روز در هتلی امن سپری کردند.
در ماه آوریل (هشت ماه پیش) گردباد و توفان‌های پی در پی بخش‌هایی از مرکز و جنوب آمریکا را نابود کرد
کار تحقیقات مجددا یک ماه بعد آغاز شد. پژوهشگران موفق شدند تنها ۵ پرنده علامت گذاری شده را پیدا کنند.
آنها با بررسی ردیاب‌هایی که تنها نیم گرم وزن داشتن، متوجه شدند که پرندگان مسافت عجیبی را طی کرده‌اند.
در ابتدا آنها فکر کردند که اشتباه کرده‌اند اما پس از بازبینی اطلاعات دریافتی از ردیاب‌ها به این نتیجه رسیدند که هیچ اشتباهی رخ نداده است.
دکتر استربی در مورد این کشف اتفاقی می‌گوید: “ناگهان یادمان آمد که ما به خاطر هشدارها چند روز قبل از وقوع توفان محل لانه‌ها را ترک کردیم. اما پرنده‌‍‌ها چطور نسبت به وقوع توفان آگاه شده بودند؟”
او در ادامه گفت:” تنها دلیل منطقی آن توانایی شنوایی مادون صوت این پرندگان است.”
امواجی که فرکانس آنها کمتر از ۲۰ هرتز باشد، امواج مادون صوت نام دارند و از حد شنوایی انسان خارج هستند.
اما پرندگان و بسیاری دیگر از انواع جانواران قادر به شنیدن امواج مادون صوت هستند.
پژوهشگران دریافتند که هر پنج پرنده علامت گذاری شده، یک تا دو روز پیش از وقوع توفان سفری غیر منتظره را شروع کردند، و مجموعا با پیمودن مسافتی حدود ۱۵۰۰ کیلومتر، مجددا تا روز ۲ مه به آشیانه های خود بازگشتند.
جالب توجه اینکه پرندگان هنگامی آغاز به تخلیه آشیانه خود کردند که توفان هنوز صدها کیلومتر با محل فاصله داشت و وضیت آب و هوای ناحیه هنوز هیچ تغییری نکرده بود.
مادون صوت
امواج مادون صوت می تواند هزاران کیلومتر سفر کند و هرچه فرکانس آن کمتر باشد مسافت بیشتری را طی می‌کند.
به همین دلیل جاندارانی که قادر به شنیدن امواج مادون صوت هستند می‌توانند به مراتب زودتر از وقوع حوادث از آن با خبر شوند.
پیشتر هم دانشمندان می‌دانستند که پرندگان برای گریز از برخی حوادث می‌توانند مسیر خود را در طول مهاجرت‌های فصلی تغییر دهند.
اما نکته‌ای که برای اولین بار در تحقیقات اخیر به آن دست یافته‌اند این است که حتی بعد از پایان مهاجرت و انتخاب محل برای آشیانه سازی و تخمگذاری هم پرندگان قادر به ترک آشیانه و انجام سفر برای گریز هستند.
